BİR ÇOCUK HAKKI OLARAK ÇOCUK ÖZGÜRLÜĞÜ

Çocukların özgürlüğü genellikle ebeveynlerinin kendilerine tanıdığı özgürlük anlayışı ile sınırlı olarak gelişmeye başlar.


Ebeveynlerin özgürlük algısı ve anlayışı da çoğunlukla toplum değerlerinin ve de kendinden önceki nesillerin kontrolünde gelişir.


Dolayısıyla, çocuklarda içgüdüsel olarak var olan özgürlük duyusu pedagojik ve sosyolojik etkenler doğrultusunda gelişen bir algıdır.


Çocuk merkezli çocuk yetiştirme tutumlarının geçerli olduğu kültürlerde eğitim ve özgürlük hakkı çoğunlukla birbiriyle sağlanmaya çalışılır.


Kırk, elli yıl önce Amerika’da sonra ülkemizde özellikle “hareketlerine karışma, istediğini yapsın” anlayışıyla bebeklikten itibaren daha az müdahaleyle büyütülen çocukların daha sonra nasıl bireylere dönüştükleri çok tartışılmıştır.


Nitekim daha sonra Amerikan hippi gençliğinin yaratıcısının, kendisinin başlattığı bu akım olduğunu söyleyip kendi öz eleştirisini yapan Dr. Benjamin Spock’un, kendini toplumuna affettirip affettirmediğini bilmiyoruz. Ama, onun bu kitabını kendi yazmış gibi toplumumuza sunan rahmetli Prof. İhsan Doğramacı'nın kimseden affedilme talebinde bulunmadığı ve sadece telif adabına sığmayan bu tutum nedeniyle açılan davada hesap vermekle yetindiğini biliyoruz.


Pedagojik yanı bir süre sorgulandıktan sonra dikkat alanından çıkan ve tüketim toplumu açılımıyla eş zamanlı gelişen bu akımın ülkemizde benimsenmesi de, kendi büyükleri başta olmak üzere genel eğitim ve terbiye anlayışına göre eleştirilerek yadırgansa da yaygınlık kazanmıştır.


Çocuk merkezli eğitim algısıyla büyüyen ve düşüncelerini özgürce açıklamaya alışan çocukların soru sorma ve düşünce açıklama özgürlüklerinin sağlanma hakkı da çeşitli biçimlerde dışa vurulurken çoğunlukla bir hak ihlali olarak anlamlandırılmadığı da bir gerçektir.


Çocuk Hakları Sözleşmesinin çocukların özgürlük haklarına ait maddelerinin uygulamada bu anlaşmaya taraf olan ülke yöneticilerimizce de yeterince anlaşılmadığı kendi sorumluluklarını bu açıdan pek ciddiye almadıklarından anlaşılmaktadır.


Sözleşmenin 13, 14, 15.maddelerine bu açıdan bakmak yaşanan hak ihlallerini görebilmek, yapılan yanlışları anlamaya yardımcı olabilir.


Kaybak gösterimi:  www.0-18.org